Τα περισσότερα σπίτια στη χώρα μας είναι παλιά, καθώς έχουν χτιστεί κατά τις δεκαετίες 1980-1990, και χρειάζονται ανακαίνιση. Τα τελευταία χρόνια τα έξοδα ψύξης–θέρμανσης συνεχώς αυξάνονται, ιδιαίτερα για τα παλαιότερα κτίρια, ενώ η οικονομική δυνατότητα του κόσμου μειώνεται. Επιλογή να χτιστεί καινούριο σπίτι, προφανώς, δεν υπάρχει για τους περισσότερους αλλά η δυνατότητα διαβίωσης σε ένα θερμικά άνετο περιβάλλον είναι ανάγκη όλων μας.
Πως όμως θα μπορούσε κανείς να συντηρήσει, να ανακαινίσει και να αναβαθμίσει ενεργειακά την κατοικία του ώστε να μειώσει τα λειτουργικά έξοδα για τα επόμενα χρόνια και να αποκτήσει ένα άνετο χώρο διαβίωσης;
Μια πολύ καλή ευκαιρία είναι το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον» το οποίο θα ανακοινωθεί σύντομα.
Λίγα λόγια για το Νέο πρόγραμμα Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον
Είναι ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ που θα δίνει επιδότηση σε ιδιοκτήτες κατοικιών να κάνουν παρεμβάσεις με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας.
Συγκεκριμένα, οι εργασίες που θα επιδοτηθούν είναι:
Οι ενεργειακές παρεμβάσεις που θα υλοποιήσουν οι δικαιούχοι στο κτίριο τους προκύπτουν βάσει των συστάσεων του ενεργειακού επιθεωρητή, που θα ελέγξει το κτήριο και θα εκδώσει το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), κατατάσσοντάς το σε μία ενεργειακή κατηγορία.
Επιλέξιμα είναι τα νομίμως υφιστάμενα κτίρια (που φέρουν οικοδομική άδεια ή νομιμοποιητικό έγγραφο από το οποίο να προκύπτει ότι το κτίριο υφίσταται νόμιμα) και έχουν καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε χαμηλή ενεργειακή κατηγορία (τουλάχιστον Δ με τα μέχρι τώρα δεδομένα).
Τα ποσοστά επιδότησης:
Η επιδότηση που λαμβάνουν οι δικαιούχοι του προγράμματος εξαρτάται από το ετήσιο εισόδημα τους, όσο πιο χαμηλό είναι τόσο μεγαλύτερο θα είναι το χρηματικό ποσό που θα λάβουν για την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου τους και από τον αριθμό των προστατευόμενων μελών. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα τα ποσοστά επιδότησης φαίνεται να είναι τα παρακάτω:
Επιδοτούνται επίσης κατά 100%:
- το κόστος του Ενεργειακού Επιθεωρητή
- η αμοιβή του Συμβούλου για την κατάθεση του φακέλου.
Το τμήμα που δεν επιδοτείται, είτε θα καταβάλλεται με ίδια κεφάλαια από τον ενδιαφερόμενο ή είτε θα υπάρχει δυνατότητα λήψης άτοκου δανείου (για 4-6 έτη)
Ξέρετε όμως πόσα χρήματα θα εξοικονομήσετε από κάθε εργασία ενεργειακής αναβάθμισης που θα κάνετε;
Παρακάτω σας δίνουμε τα ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας και το κόστος που θα απαιτηθεί για κάθε εργασία.
Από τα παραπάνω ποσοστά είναι φανερή η σημασία της θερμομόνωσης του κτιρίου στην εξοικονόμηση ενέργειας για την ψύξη-θέρμανση του. Η θερμομόνωση αλλά και η αντικατάσταση κουφωμάτων είναι οι πρώτες εργασίες που πρέπει να γίνουν σε μια υφιστάμενη κατοικία για εξοικονόμηση ενέργειας.
Ακόμα και εάν εγκαταστήσετε ένα πιο αποδοτικό σύστημα θέρμανσης ή ψύξης στην κατοικίας σας, η θερμότητα/ψύξη που θα παράγουν θα χάνεται σε ένα σπίτι χωρίς μόνωση και με μη αεροστεγανά κουφώματα.
Το κόστος των παραπάνω εργασιών είναι υψηλό και υπάρχουν πολλές επιλογές στην αγορά. Πρέπει να είστε προσεχτικοί στο τι θα επιλέξετε ώστε να επιτύχετε το καλύτερο αποτέλεσμα για την κατοικία σας. Για αυτό το λόγο παραθέτουμε περισσότερες πληροφορίες για αυτές τις δύο εργασίες.
Θερμομόνωση της κατοικίας:
Η θερμομόνωση ενός παλιού κτιρίου συμβάλλει ουσιαστικά στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για τη ψύξη και θέρμανση του και φυσικά και στη συντήρηση της κατασκευής.
Αν και η θερμομόνωση ενός κτιρίου έχει υψηλό αρχικό κόστος, είναι μια σίγουρη επένδυση. Προσφέρει εξοικονόμηση ενέργειας και μείωση των λειτουργικών εξόδων της κατοικίας για θέρμανση και ψύξη έως και 60%.
Αποτελεί ίσως την ουσιαστικότερη εργασία ενεργειακής αναβάθμισης. Και αυτό διότι όχι μόνο μειώνει τις θερμικές απώλειες και τα λειτουργικά έξοδα της κατοικίας αλλά παράλληλα προστατεύει την κατασκευή από τις εξωτερικές συνθήκες και της προσδίδει αγοραστική αξία.
Σε ένα κτήριο μπορούμε να θερμομονώσουμε:
- τη τοιχοποιία
- την οροφή
- την πιλοτή
Θερμομόνωση της τοιχοποιίας
Σήμερα, ο πιο διαδεδομένος τρόπος θερμομόνωσης της τοιχοποιίας των υφιστάμενων κατοικιών είναι η θερμοπρόσοψη, για τη θερμομόνωση τοίχων και των κολωνών/δοκών. Προσφέρει εξοικονόμηση ενέργειας έως και 35% και για μια κατοικία 100τμ η εξοικονόμηση στα έξοδα για θέρμανση – ψύξη του χώρου μπορεί να φτάσει τα 1000€ μόνο με τη μόνωση της τοιχοποιίας.
Στη θερμοπρόσοψη, η θερμομόνωση εφαρμόζεται εξωτερικά στις όψεις του κτιρίου και έχει πάχος από 5 έως 10 εκατοστά ανάλογα με την περιοχή που βρίσκεται η κατοικία και το ζητούμενο ενεργειακό αποτέλεσμα. Το κόστος της είναι από 25 – 50€ ανά τετραγωνικό μέτρο τοίχου.
Μια πιο οικονομική λύση είναι η εσωτερική θερμομόνωση. Τοποθετείται στην εσωτερική πλευρά του τοίχου και καλύπτεται με γυψοσανίδα. Συνολικό πάχος 5-8 εκ. Η απόδοση της είναι χαμηλότερη από της θερμοπρόσοψης και συνήθως επιλέγεται όταν δεν υπάρχει δυνατότητα να προστεθεί εξωτερικά το μονωτικό υλικό. Το κόστος της είναι από 15-25€.
Θερμομόνωση της οροφής
Η θερμομόνωση του δώματος προσφέρει εξοικονόμηση ενέργειας κυρίως στον τελευταίο όροφο του κτιρίου. Συστήνεται να συνδυάζεται πάντα με υγρομόνωση για καλύτερη αντιμετώπιση προβλημάτων υγρασίας.
Το κόστος για θερμουγρομόνωση δώματος κυμαίνεται από 20-45€.
Οι πλέον διαδεδομένες επιλογές είναι η συμβατική και η ανεστραμμένη θερμουγρομόνωση.
- Στη συμβατική μόνωση η υγρομόνωση τοποθετείται πάνω από τη θερμομόνωση
- Στην ανεστραμμένη η υγρομόνωση τοποθετείται κάτω από τις θερμομονωτικές πλάκες.
Και οι δυο επιλογές προσφέρουν εξοικονόμηση ενέργειας έως και 40% και η επιλογή της μεθόδου εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά και απαιτήσεις του κτιρίου. Για μια κατοικία 100τμ, η μόνωση δώματος προσφέρει εξοικονόμηση έως και 1200€ ετησίως. Πρόκειται συνεπώς για μια επένδυση με άμεση απόσβεση.
Θερμομόνωση Πιλοτής
Η θερμομόνωση της πιλοτής είναι απαραίτητη καθώς μειώνει τις θερμικές απώλειες των κατοικήσιμων χώρων που βρίσκονται από πάνω και αποκλείει την εμφάνιση υγρασίας στην επιφάνεια των δαπέδων. Μη θερμομονωμένες πιλοτές έχουν ως αποτέλεσμα υψηλές ανάγκες θέρμανσης και χαμηλό επίπεδο θερμικής άνεσης στους χώρους που συνορεύουν με αυτές.
Η λύση που επιλέγεται σε υφιστάμενες κατοικίες είναι η προσθήκη θερμομονωτικών πλακών στην κάτω επιφάνεια της πιλοτής. Το κόστος της εργασίας είναι από 20 – 35€. Η ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας για μια κατοικία 100τμ κυμαίνεται στα 900€.
Αντικατάσταση κουφωμάτων:
Η αντικατάσταση των παλαιών παραθύρων βελτιώνει κατά πολύ μεγάλο βαθμό την ενεργειακή απόδοση ενός κτιρίου, προσφέροντας θερμική άνεση και εξοικονόμηση ενέργειας. Η βελτίωση είναι πολύ πιο ουσιαστική σε κατοικίες που έχουν παλιά κουφώματα με μονά τζάμια με μεγάλο πρόβλημα αεροστεγανότητας. Τα κουφώματα αυτά μπάζουν από παντού με αποτέλεσμα μεγάλο ποσό της θερμότητας που προσφέρουν τα συστήματα θέρμανσης να χάνεται.
Η αντικατάσταση των παλαιών κουφωμάτων με νέα θερμομονωτικά κουφώματα με διπλά ή ακόμα καλύτερα με ενεργειακά τζάμια, εκτός από σημαντική μείωση της ενέργειας και αντίστοιχα αύξηση της οικονομίας, προσφέρει:
- Καλύτερη ηχομόνωση
- Ασφάλεια
- Βελτιωμένη προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία
- Καταπολέμηση του προβλήματος της συμπύκνωσης υδρατμών στα τζάμια
Υπάρχει μεγάλη ποικιλία κουφωμάτων στην αγορά και ποικιλία υλικών κατασκευής. Τα υλικά κατασκευής είναι το αλουμίνιο, το PVC και το ξύλο και οι πιο διαδεδομένοι τύποι είναι τα ανοιγόμενα και τα επάλληλα κουφώματα.
Τα ξύλινα κουφώματα προσφέρουν άριστες μονωτικές ιδιότητες αλλά έχουν υψηλό κόστος και χρειάζονται συντήρηση.
Τα κουφώματα αλουμινίου είναι τα πιο διαδεδομένα στην Ελληνική αγορά, ωστόσο πρέπει να επιλέγετε κουφώματα αλουμινίου με θερμοδιακοπή. Το αλουμίνιο είναι ψυχρό υλικό και τα κλασικά κουφώματα αλουμινίου έχουν μεγάλες απώλειες.
Τα PVC κουφώματα τα τελευταία χρόνια έχουν βελτιωθεί ποιοτικά σε πολύ σημαντικό βαθμό και για αυτό αποτελούν ιδανική λύση για ιδιοκτήτες που αναζητούν μια πιο οικονομική επιλογή.
Αυτό που πρέπει να προσέχει ο ιδιοκτήτης όταν επιλέγει κουφώματα είναι τα κουφώματα να έχουν πιστοποιήσεις και ο κατασκευαστής να του δίνει γραπτή εγγύηση για τη τοποθέτηση τους.
Για να περιορίσετε το αρχικό κόστος, αν τα κουφώματα είναι σε καλή κατάσταση, μπορείτε να αλλάξετε μόνο τα τζάμια.
*Δε συμπεριλαμβάνεται το κόστος για ρολά ή παντζούρια.
Το τελευταίο ανέρχεται για μια κατοικία 100τμ στα 2000€-3000€.
Η σημαντικότητα της ενεργειακής αναβάθμισης στα υφιστάμενα κτίρια είναι αδιαμφισβήτητη. Ωστόσο, η επιλογή των μέτρων εξοικονόμησης για να επιτύχετε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα από την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου σας δεν είναι απλή διαδικασία. Αν και τα ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας που παρουσιάζονται παραπάνω είναι μια ένδειξη, δεν μπορούν να απεικονίσουν ακριβώς το όφελος που θα προσφέρει στην κατοικία σας η κάθε εργασία γιατί κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή.
Συμβουλευτείτε έναν μηχανικό πριν προχωρήσετε σε εργασίες στο σπίτι σας. Θα σας ενημερώσει για τις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης που θα πρέπει γίνουν στη δική σας περίπτωση. Ιεραρχώντας σωστά τις επεμβάσεις και επιλέγοντας αυτές που ταιριάζουν στο διαθέσιμο προϋπολογισμό σας, θα σας οδηγήσει στην επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος
Αδιαμφισβήτητα οι παραπάνω εργασίες εκτός από οικονομία, προσφέρουν και άλλα οφέλη που δεν αποτυπώνονται με αριθμούς. Το να νιώθεις άνετα στο σπίτι σου και το χειμώνα και το καλοκαίρι, χωρίς να έχεις θέματα υγείας από την παρουσία υγρασιών είναι κάτι που δεν μετριέται με νούμερα, αλλά δίνει αξία στη ζωή μας.
Κουτάντου Ελένη, Πολιτικός Μηχανικός MSc στην Energycert
Νίκη Κεχαγιά, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός MSc στην Energycert
Το άρθρο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο ένθετο του Ελεύθερου Τύπου, Εξοικονομώ, στις 22/06/2017