Στον… αέρα βρίσκεται η εκτός σχεδίου δόμηση. Η αγωνία συνεχίζεται και η σύγχυση για δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες που βλέπουν την περιουχία τους να χάνει την αξία της και να μένουν μετέωρες προγραμματισμένες οικοδομές και επενδύσεις.
Σύμφωνα με την τοπογράφο – πολεοδόμο Γραμματή Μπακλατζή που μιλά στην εφημερίδα «Τα Νέα»: «Αυτή τη στιγμή έχουν παγώσει οι αγοραπωλησίες που ήταν σε εξέλιξη και εκμηδενίζονται ακίνητα αξίας εκατομμυρίων ευρώ». Παράλληλα, ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στράτος Παραδιάς προειδοποιεί για διπλή απαξίωση της περιουσίας με σοβαρές παράπλευρες συνέπειες.
Εν συνεχεία, η κ. Μπακλατζή τονίζει ότι οι συνέπειες είναι πολύ μεγάλες και για το τραπεζικό σύστημα, αλλά και τα ενυπόθηκα δάνεια, αφού ένα ακίνητο που έχει εκτιμηθεί ως άρτιο και οικοδομήσιμο με το ποσό (για παράδειγμα) των 250.000 ευρώ, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν οικοδομείται και η αξία του δεν φθάνει ούτε τις 40.000 ευρώ (!).
Κι αυτός είναι ο λόγος, όπως λένε πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, που ο τεχνικός κόσμος ζητά να αντιμετωπιστεί όσο γίνεται πιο γρήγορα το θέμα, είτε με την έκδοση νομοθετικής ρύθμισης, είτε με οποιονδήποτε άλλο νόμιμο τρόπο κρίνει το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με σκοπό να διασφαλιστεί η οικοδομησιμότητα των γηπέδων άνω των 4 στρεμμάτων, έως ότου προχωρήσει η διαδικασία καθορισμού και κύρωσης των κοινόχρηστων δρόμων του συνολικού κοινόχρηστου δικτύου.
Η απόφαση του ΣτΕ για την εκτός σχεδίου δόμηση που βρίσκεται στον «αέρα»
Υπενθυμίζεται ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας, έπειτα από μία προσφυγή κατά της άδειας δόμησης οικοπέδου σε εκτός σχεδίου περιοχή στην Πάτμο, χωρίς πρόσβαση σε αναγνωρισμένη κοινόχρηστη οδό, αποφάσισε ότι δεν αρκεί το ελάχιστο εμβαδόν των 4 στρεμμάτων, αλλά απαιτείται, ήδη από το 1985, και η ύπαρξη προσώπου σε κοινόχρηστο χώρο (δρόμο) για τη δόμηση ενός ακινήτου.
Αποτέλεσμα είναι ότι καταργείται στην πράξη η εκτός σχεδίου δόμηση, σε τεράστιο ποσοστό των εκτός σχεδίου έως τώρα άρτιων και οικοδομήσιμων κτισμάτων, ανεξαρτήτως εμβαδού, τα οποία απαξιώνονται πλήρως.
Διαμαρτυρίες
Στο μεταξύ, το «κύμα» διαμαρτυρίας από την ΠΟΜΙΔΑ και τους συλλόγους μηχανικών για την εκτός σχεδίου δόμηση που βρίσκεται στον «αέρα», μεγαλώνει όλο και περισσότερο. Το ίδιο και οι πιέσεις από τους βουλευτές προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Μάλιστα, την Τετάρτη 15 Μαρτίου 2023, όπως έγινε γνωστό, υπήρξε και σύσκεψη στο ΥΠΕΝ υπό τον αρμόδιο υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα. Σύμφωνα με πληροφορίες, από την πλευρά του, ο υπουργός Περιβάλλοντος ανέφερε πως από την κυβέρνηση ετοιμάζεται νομοθετική ρύθμιση μεταβατικού χαρακτήρα, μέχρις ότου αντιμετωπιστεί οριστικά το ζήτημα της αναγνώρισης και της κοινοχρησίας οδών.
Πριν από τη συνάντηση με τον αρμόδιο υπουργό, προηγήθηκε απάντηση (στις 2 Μαρτίου 2023) από τη Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΝ, η οποία κοινοποιήθηκε σε συλλόγους μηχανικών.
Στο έγγραφο/απάντηση που εστάλη, επισημαίνεται μεταξύ άλλων πως η σχετική απόφαση του ΣτΕ «δεν προσέθεσε κάτι νέο στην ήδη διαμορφωθείσα νομολογία από το 2018». Επίσης αναφέρει ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας από το 2018 συγκροτούσε ομάδες εργασίας, και τον Αύγουστο του 2020 επιχειρήθηκε η νομοθέτηση για τη συμμόρφωση στη διαμορφωθείσα νομολογία, η οποία όμως δεν προχώρησε λόγω των σφοδρών αντιδράσεων τόσο από το ΤΕΕ όσο και γενικότερα καθόσον γινόταν κατανοητό ότι μέχρι την ολοκλήρωση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων θα περιοριζόταν η δυνατότητα της εκτός σχεδίου δόμησης.
«Έκδοση εγκυκλίου»
Αποτέλεσμα του χάους που επικρατεί είναι άλλες πολεοδομίες να εκδίδουν οικοδομικές άδειες και άλλες όχι. Αυτός είναι και ο λόγος που οι μηχανικοί ζητούν την άμεση έκδοση εγκυκλίου σχετικά με την αναγνώριση των δημοτικών οδών.
Ωστόσο, στο έγγραφο της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού τονίζεται, μεταξύ άλλων, πως «δεν απαιτείται η έκδοση εγκυκλίου, η οποία να αποσαφηνίζει το ισχύον νομικό καθεστώς (…)». Επίσης, σημειώνεται ότι πρέπει να αποφευχθούν επιπλέον καθυστερήσεις, και όλοι οι εμπλεκόμενοι θα πρέπει «να συμβάλουμε στην ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού (…)». Eπισημαίνεται ακόμη ότι όποιος το επιθυμεί, μπορεί να προβεί σε μεμονωμένη αναγνώριση εκτός σχεδίου οδού που προϋφίσταται του 1923.
Προς κατάργηση
«Η μετάθεση της επίλυσης του προβλήματος στη μελλοντική ολοκλήρωση του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, ενώ ήδη η εκτός σχεδίου δόμηση έχει σταματήσει και είναι άγνωστο εάν, πότε, και πώς θα κάνει επανεκκίνηση, ουσιαστικά οδηγεί σε τετελεσμένα αποδοχής της κατάργησής της», επισημαίνει η Γραμματή Μπακλατσή.
Και συνεχίζει: «Δεν μπορεί έπειτα από 50 χρόνια οι “υπεύθυνοι” για τη δόμηση της χώρας να το “παίζουν” ανήξεροι και να κουνούν το δάκτυλο σε πολίτες, μηχανικούς και πολεοδομίες με το πρόσχημα ότι όφειλαν να είναι πιο επιμελείς στη δουλειά τους, ιδιαίτερα αυτοί μάλιστα που φέρουν την ευθύνη για την ανυπαρξία ολοκληρωμένου χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού που σταμάτησε ουσιαστικά στην εποχή Τρίτση».