Επενδύσεις που δεν αποκλείεται να «αγγίξουν» και τα 600 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη 450.000 τ.μ. νέων κτιρίων όπου θα στεγάζονται… πράσινα γραφεία, δρομολογούνται ή υλοποιούνται ήδη σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Πρόκειται κατά κύριο λόγο για κτίρια με βιοκλιματικά χαρακτηριστικά χαμηλής ενεργειακής απόδοσης που έχουν τις σχετικές πιστοποιήσεις.
Η εξέλιξη αυτή έχει οδηγήσει σε μια γενικότερη απουσία σύγχρονων κτιρίων γραφείων. Τίθεται ο στόχος να γίνουν επενδύσεις για να υπάρχουν πράσινα γραφεία.
Ακόμα πιο σπάνιο είναι αυτά να συνδυάζονται και με έξυπνες τεχνολογίες και συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας. Το αποτέλεσμα είναι κάθε φορά που ολοκληρώνεται ένα τέτοιο ακίνητο, να έχει βρει τον χρήστη ή ακόμα και ιδιοκτήτη, πολλούς μήνες πριν από τα επίσημα εγκαίνιά του. Ταυτόχρονα, η πολύ υψηλή ζήτηση για τα εν λόγω ακίνητα, σε σχέση με την προσφορά, διατηρεί και τις τιμές των ενοικίων σε υψηλό επίπεδο. Αυτή η τάση θα ενισχυθεί τα επόμενα χρόνια. Εξάλλου αναμένεται οικονομική ανάπτυξη, που θα τονώσει και την επιχειρηματική δραστηριότητα μεγεθύνοντας τις σχετικές ανάγκες.
Τα στοιχεία «μιλούν»
Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας παροχής υπηρεσιών συμβούλων ακινήτων Proprius, αυτή την περίοδο γίνονται επενδύσεις και κατασκευάζονται πράσινα γραφεία 109.520 τ.μ..
Στο στάδιο του σχεδιασμού βρίσκονται νέα κτίρια γραφείων συνολικής επιφάνειας 236.637 τ.μ.
Μάλιστα, η σχετική λίστα διαρκώς εμπλουτίζεται. Αυτό δείχνει την πεποίθηση των επενδυτών στις προοπτικές της συγκεκριμένης κατηγορίας ακινήτων. Ενα τέτοιο παράδειγμα αφορά την ανακοίνωση εντός της εβδομάδας για την ανάπτυξη έκτασης 18 στρεμμάτων στο Φάληρο, στις εγκαταστάσεις της πρώην ΒΕΛΚΑ.
Η Dimand Real Estate σε συνεργασία με την Avax Development, θυγατρική του κατασκευαστικού ομίλου Αβαξ, πρόκειται να αναπτύξουν κτίριο γραφείων με συμπληρωματικές χρήσεις. Παραδείγματος χάριν, για υπηρεσίες του Δημοσίου. Πρόκειται για επένδυση άνω των 100 εκατ. ευρώ για την κατασκευή 57.450 τ.μ. Τα έργα να αναμένεται να ξεκινήσουν εντός του 2022.
Μάλιστα, εκτός από εταιρείες ανάπτυξης, τη σχετική δραστηριότητα έχουν πλέον αρχίσει να καλλιεργούν και οι ίδιοι οι θεσμικοί επενδυτές, όπως οι εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία (ΑΕΕΑΠ).
Η Prodea Investments ολοκληρώνει αυτή την περίοδο το κτίριο γραφείων The Element στην περιοχή της Φραγκοκκλησιάς στο Μαρούσι (οδ. Φραγκοκκλησιάς 6). Εκεί θα μισθώσουν χώρους η Google και η Elpedison.
Πρόκειται για επένδυση της τάξεως των 15 εκατ. ευρώ, με τη συνολική επιφάνεια του κτιρίου να διαμορφώνεται σε 14.000 τ.μ. Εξ αυτών, η επιφάνεια ανωδομής αγγίζει τα 6.900 τ.μ.. Ενώ διαθέτει και δύο υπόγεια επίπεδα, συνολικής επιφάνειας 7.100 τ.μ. Το κτίριο αναμένεται να πιστοποιηθεί κατά το πρότυπο LEED για τα χαρακτηριστικά υψηλής ενεργειακής απόδοσης που προσφέρει.
Ολοένα και περισσότερες επενδύσεις
Πρόσφατα, η Prodea συμφώνησε να αποκτήσει και δύο νέα κτίρια γραφείων που θα αναπτύξει η Dimand σε Μαρούσι (πλησίον του κόμβου της Αττικής Οδού) και Θεσσαλονίκη. Γι’ αυτόν τον σκοπό έχει ήδη εκταμιεύσει ποσό 54 εκατ. ευρώ για τη συμμετοχή της κατά 35% στις εταιρείες «οχήματα» που αναπτύσσουν τα εν λόγω ακίνητα. Παράλληλα, έχει ήδη συμφωνήσει να αποκτήσει το 100% μόλις ολοκληρωθούν οι εργασίες.
Πάρκο γραφείων με βιοκλιματικά χαρακτηριστικά θα αναπτύξει και η Noval Property ΑΕΕΑΠ του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ στο ακίνητο της πρώην Kodak στο Μαρούσι. Η εταιρεία, σε κοινοπραξία με το επενδυτικό fund Brooklane Capital, πλειοδότησε στις αρχές του έτους σε σχετικό πλειστηριασμό από τους πιστωτές της Ektasis Development. Το προσεχές διάστημα αναμένεται να ολοκληρωθεί και τυπικά η συγκεκριμένη εξαγορά, αντί ποσού 28,5 εκατ. ευρώ. Στη συνέχεια θα αναπτυχθεί πάρκο γραφείων πολυτελείας. Το συνολικό ύψος της επένδυσης υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τα 50 εκατ. ευρώ.
Κτίριο γραφείων στην οδό Αμαρουσίου – Χαλανδρίου θα αναπτύξει, δαπανώντας περίπου 7 εκατ. ευρώ, και η Trastor ΑΕΕΑΠ. Πρόκειται για την πρώτη επένδυση της εισηγμένης που αφορά σε ιδία ανάπτυξη. Είναι ένα δείγμα της προσπάθειας των εταιρειών να δημιουργήσουν το δικό τους επενδυτικό προϊόν. Την ώρα, μάλιστα, που υπάρχει έλλειψη επαρκούς αποθέματος.
Ακόμα ένας λόγος που στρέφει όλο και περισσότερους επενδυτές προς κτίρια γραφείων (και γενικότερα προς ακίνητα) με βιοκλιματικά χαρακτηριστικά έγκειται στο γεγονός ότι κατατάσσονται ως περιουσιακά στοιχεία, συμβατά με τα κριτήρια της ορθής περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης μιας επιχείρησης (ESG).
Οπως αναφέρουν επαγγελματίες της αγοράς ακινήτων, τα ακίνητα με πράσινα χαρακτηριστικά είναι επωφελή για τους ιδιοκτήτες, που αναζητούν υψηλότερα ενοίκια. Αλλά και για τους ενοικιαστές/χρήστες, οι οποίοι αναζητούν να ικανοποιήσουν τα κριτήρια που έχουν θέσει για τις πολιτικές ESG τις οποίες ακολουθούν.
Υψηλές αποδόσεις
Η στροφή σε νέες αναπτύξεις πράσινων κτιρίων γραφείων αποτελεί κυρίαρχη τάση και στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με στοιχεία της Cushman & Wakefield, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 10 ετών, το 46% έλαβε πιστοποίηση κατά LEED για την υψηλή ενεργειακή απόδοση και τις τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας. Πρόκειται για ποσοστό που αφορά το σύνολο των κτιρίων γραφείων που κατασκευάστηκαν διεθνώς.
Ασφαλώς, η επιλογή αυτή των εταιρειών ανάπτυξης ήταν στοχευμένη. Με βάση τα σχετικά στοιχεία, από το 2015 και μετά, τα ενοίκια τέτοιων ακινήτων ήταν 11,1% υψηλότερα από τα αντίστοιχα μη πιστοποιημένων κτιρίων γραφείων. Βέβαια, υψηλότερο μεταξύ 7,43% και 9,43% ήταν κατά μέσον όρο και το κόστος κατασκευής, ώστε να ληφθεί και η σχετική πιστοποίηση.
Ωστόσο, όπως αποδείχθηκε και από την πρόσφατη υγειονομική κρίση, η ζήτηση των εταιρειών για κτίρια γραφείων με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα έχει επιταχυνθεί σημαντικά. Τα ποσοστά κενών γραφείων με τέτοια χαρακτηριστικά έχουν υποχωρήσει σημαντικά.
Το πιο σημαντικό όμως στοιχείο είναι ότι τα γραφεία υψηλής ενεργειακής απόδοσης αποτιμώνται σε 21,4% υψηλότερες μέσες αξίες. Σε σχέση, πάντα, με τα συμβατικά ακίνητα. Πρόκειται για ένα στοιχείο που καθιστά την επένδυση σε τέτοια ακίνητα σχεδόν «μονόδρομο». Δεδομένων και των μελλοντικών υπεραξιών που εξασφαλίζουν στους κατόχους τους.
Πηγή: kathimerini.gr
